Có thể nói cuộc bầu cử tổng thống ngày 8-11-2016 là một cuộc bầu cử nhiều chia rẽ nhứt trong mấy chục năm trở lại đây. Chia rẽ ngay trong đảng Cộng Hoà, Ông Trump tấn công vào những định chế của Đảng, vào những giới chức quí tộc lão làng Cộng Hoà lẩn Dân Chủ, hạ 11 chuẩn ứng cử viên Cộng Hoà, không nể nang ai cả. Chia rẽ ngay trong Đảng Dân Chủ, một số thành viên trong Uỷ ban Toàn Quốc chơi xấu Ô. Sanders để nâng Bà Hillary lên, khiến Chủ Tịch Uỷ ban Toàn Quốc Cộng Hoà phải cúi đầu xin lỗi và từ chức. TT Obama của chánh quyền Dân Chủ làm không giống tổng thống nào, dùng máy bay Air Force One chở Bà Hillary đi vận động tranh cử. Bà Bộ Trưởng Tư pháp cho cựu TT Clinton chồng của ứng cử viên Hillary lên máy bay nói chuyện 90 phút, rồi sau đó Bà và Giám đốc FBI công bố Bà Hillary khi làm Ngoại Trưởng dùng computers cá nhân giải quyết công vụ của Bộ, một cách bất cẩn nguy hại nghiêm trọng cho an ninh quốc gia nhưng không đáng truy cứu. Gần nhưng ngày sát bầu cử, hai ứng cử viên Hillary, Trump “chơi xấu” theo kiểu đánh nhau dưới đáy quần, tố giác bới móc đời tư của nhau, không ngại miệng, không tiếc lời. Dân chúng nhìn Washington DC như bãi lầy tham nhũng, đặc quyền đặc lợi bất công.

Vi thế người dân Mỹ thầm lặng, tiêu biểu là cử tri phổ thông của nhân dân Mỹ, và đại cử tri của các tiểu bang, âm thầm thể hiện quyền làm chủ đất nước của mình, làm lại một chánh quyền của dân, vì dân, do dân cho nước Mỹ, một cách bất ngờ, báo chí chới với.

Kết quả bầu cử: Ông Trump đắc cử tổng thống với 290 đại cử tri, nếu tính luôn Michigan với 16 phiếu mới vừa chánh thức công bố, Ông được cả thảy 306, vượt túc số bó buộc là 270 phiếu con số thần kỳ đắc cử. Còn Bà Clinton chỉ có 232 phiếu, thất cử, Bà gọi điện thoai chúc mừng Ô.Trump và thừa nhận kết quả. Nhưng về phiếu phổ thông do cử tri các tiểu bang bỏ thì tính đến ngày 25/11/2016, Bà Hillary được 64.6 triệu, Ông Trump chỉ 62.4 triệu.

Còn về Quốc Hội liên bang.Thượng viện: Cộng Hòa đa số với 51 TNS, Dân chủ: 46, Độc lập: 2, Chưa xác định: 2. Hạ Viện: Cộng Hòa cũng đa số áp đảo với 238 Dân biểu; Dân Chủ, 194; Độc Lập: 0. Chưa xác định: 3. Còn chánh quyền các tiểu bang, Cộng Hoà đắc cử 31 thống đốc và Dân Chủ, 18; Độc lập: 1.

Nếu coi cuộc tổng tuyển cử 8-11, là cuộc bầu cử quan trọng nhứt trong 4 năm là một cuộc trưng cầu dân ý, thì thấy nhân dân và tiểu bang muốn thay đổi 8 năm cầm quyền của TT Obama và Đảng Dân Chủ.

Tổng Thống đắc cử Trump sau ngày 9 tháng 11, chạy theo cây kim đồng hồ, thành lập nội các. Trong những người Ông tiếp xúc, trong những lời tuyên bố của Ông, rõ rệt cho thấy Ông muốn hàn gắn lại tình đoàn kết trong và ngoài Đảng. Ông gặp TT Obama là người nói Ông vô tư cách làm tổng thống. Ông mời Ô Romney là người chỉ trích Ông thậm tệ, tiếp kiến như một trong những ứng viên cho Ngoại Trưởng. Ông tuyên bố không theo đuổi vụ email của Bà Hillary. Ông nói đến toà soạn, gặp ban biên tập của báo New York Times, tờ báo chống Ông mút mùa lệ thuỷ khi tranh cử. Ngày lễ Tạ Ơn Ông đi Florida ăn lễ nhưng vẫn tiếp xúc, vẫn bàn việc lập nội các.

Nhưng bỗng đâu có tin Tiến sĩ Jill Stein ứng cử viên tổng thống của đảng Xanh gây quỹ và phát động thủ tục yêu cầu TB Wisconsin đếm lại phiếu. Cơ quan bầu cử Wisconsin đã nhận đơn và tiền lệ phí. Phe Ô Trump có 1 tuần để kháng biện.

Thêm một cú đấm nữa, phe Bà Hillary dấn thân nhập cuộc đếm lại phiếu. Luật sư Marc Elias cố vấn chính trong chiến dịch bầu cử của bà Clinton, nói không có bằng chứng để kết luận cuộc bầu cử đã bị phá hoại, nhưng “chúng ta có một nghĩa vụ đối với hơn 64 triệu người Mỹ đã bỏ phiếu cho Hillary Clinton tham gia vào một quá trình liên tục để đảm bảo rằng một cuộc kiểm phiếu chính xác sẽ được báo cáo”. Ông Elias còn nói thêm có thể xin kiểm thêm các tiểu bang miền Trung Tây nếu như tiến sĩ Stein tiếp tục như lời hứa của Bà.

Còn Bộ Nội an và các cơ quan tình báo Mỹ nói không thấy triệu chứng nào tin tặc đã phá hoại kết quả bầu cử.

TT đắc cử Trump không để cho người ta bu lại đánh mình, bắt đầu tự vệ chánh đáng bằng cách phản công. Qua một thông cáo, Ông nói “Đây là một trò lừa đảo của Đảng Xanh cho một cuộc bầu cử mà người thua cuộc đã thừa nhận thất cử, và kết quả của cuộc bầu cử này phải được tôn trọng thay vì bị thách thức và bị lạm dụng. Đó chính xác là điều mà Jill Stein đang làm.” Ông còn nói nếu trừ ra mấy triệu phiếu bầu gian lận ở Cali, Virginia nơi Bà Hillary thắng áp đảo, số phiếu quần chúng của Ông hơn Bà Hillary.

Thiết nghĩ dù đếm lại phiếu ở cả ba tiểu bang tranh chấp, dù đếm hết phiếu quần chúng ở TB Cali đông dân còn nhiều phiếu chưa đếm hết, dù Bà Clinton nhiều hơn cả năm, ba triệu phiếu quần chúng, Ông Trump vẫn là Tổng Thống Mỹ thứ 45 của Hiệp chủng quốc Hoa kỳ. Là vi:

Một là, đa số phiếu đại cử tri đoàn là điều kiện tiên quyết, cần và đủ để thắng cử tổng thống, chớ không phải đa số phiếu quần chúng (hay phổ thông). Đó là thể thức hiến định, hiến pháp Mỹ, tu chính án Mỹ minh định từ hơn hai trăm năm trước. Đã có nhiều tiền lệ và án lệ rồi. Tiêu biểu năm 2000, ứng viên đảng Dân chủ Al Gore cũng thua theo cách tương tự trước đối thủ từ đảng Cộng hòa George W. Bush.

Hai là, dù đếm lại ba tiểu bang, Ô Trump vẫn là tổng thống thứ 45 của Mỹ. Ô. Trump hơn Bà Hillary 22.177 phiếu phổ thông ở Wisconsin, ở Michigan, hơn 10,704 phiếu phổ thông, và ở Pennsylvania hơn 70,638 phiếu phổ thông. Đếm lại Bà Hillary khó nếu không muốn nói không thể vọt lên trên Ô Trump cả trăm ngàn phiếu, nhứt là trên 70.638 phiếu ở Pennsylvania để có số phiếu thần kỳ 270.

Ba là, phải có 37 đại cử tri của đảng Cộng hòa không bỏ phiếu cho Trump, Ông mới chỉ còn 269 phiếu, không đủ túc số tối thiểu 270 để được làm tổng thống. Nhưng trên phương diện thực tế không có lý do gì, không ai có thể nghĩ khi không Ô Trump mất một cái rụp một lần 37 phiếu và 37 cử tri đoàn Cộng Hoà này lại trở cờ dồn phiếu 100% tất cả cho Bà Hillary.

Bốn là, giả sử Ô Trump và Bà Hillary cả hai cũng không đủ 270 phiếu thần kỳ đắc cử, thì Quốc Hội sẽ vận dụng Tu Chính án 12. Hạ viện quyết định ai sẽ là tổng thống trong số ba ứng viên có được nhiều phiếu đại cử tri nhất. Hạ viện trước và sau cuộc bầu cử tổng thống, Cộng Hoà vẫn đa số áp đảo. Không có lý do gì để Khối Cộng Hoà ở Hạ Viện bỏ phiếu cho Bà Hillary Dân Chủ lên làm tổng thống.

Sau cùng kiểm phiếu lại chỉ mất tiền của người dân đóng góp, mất công chánh quyền, kết quả cũng không thay đổi, Ô Trump vẫn là tổng thống thứ 45 của Mỹ. Nhưng sẽ tạo thêm chia rẽ sau một mùa bầu cử qua nhiều chia rẽ rồi. Xin mượn lời thông tín viên của đài RFI của Pháp, Gregoire Pourtier tại New York, để kết luận. Nhà báo Pháp ít dị ứng, nhạy cảm với cuộc bầu cử Mỹ này nói, “khả năng kết quả bầu cử bị đảo ngược rất xa vời, nhưng điều này chắc chắn sẽ làm cho nước Mỹ chia rẽ thêm.”(VA)